Po usłyszeniu, czym jest krwiodawstwo, mogły wzbudzić się u was pewne
obawy, skoro polega to na oddaniu własnej krwi, to zapewne proces ten jest nieprzyjemny
lub bolesny. Nic bardziej mylnego. Oddawanie
krwi przebiega dość szybko, niemal niezauważalnie, oczywiście przy zachowanych
wymogach bezpieczeństwa i higieny. Światowy Dzień Krwiodawcy obchodzony jest 14 czerwca, w audycjach Radia Pryzmat często poruszamy ten temat, gdyż chcemy zachęcić do oddawania krwi oraz podziękować honorowym krwiodawcom, dzięki którym osoby potrzebujące otrzymują krew i preparaty krwiopochodne.
 |
| https://pixabay.com/pl/illustrations/oddawania-krwi-odda%C4%87-krew-blood-4166552/ |
Warto jednak wiedzieć o pewnych
ograniczeniach, zasadach, które trzeba znać przed i po oddawaniu krwi. Przed
procedurą trzeba przede wszystkim dobrze się odżywiać, być dobrze wypoczętym,
wyspanym i po spożyciu lekkostrawnego niskokalorycznego posiłku, aby uniknąć
ewentualnego omdlenia, a także wypić 1,5 litra płynów w ciągu 24 godzin przed
oddaniem, ponieważ mniej rozwodniona krew nie nadaje się do przekazania jej
dalej. Nie można być po spożyciu używek (np. alkoholu lub papierosów). Jeśli
już się je zażyło, to należy zrobić czterodniową przerwę. W krwiodawstwie
również nie mogą uczestniczyć osoby chore, kobiety w okresie menstruacji oraz
osoby pół roku po zabiegu chirurgicznym lub kilka dni po zabiegu
stomatologicznym.
Przychodząc do Centrum Krwiodawstwa, aby oddać krew trzeba mieć ze sobą
dokument potwierdzający tożsamość i pesel. Dawca ma mieć 18-65 lat i ważyć
powyżej 50 kg, bo zmniejsza to ryzyko, że stanie się coś złego. Obcokrajowcy muszą
mieć obywatelstwo polskie oraz znajomość języka polskiego, by samodzielnie
wypełnić kwestionariusz.
Przez kilka godzin po dawstwie nie wolno wsiadać do pojazdu mechanicznego.
Dotyczy to też rowerów, ale u nich ten czas jest krótszy (3h). W ciągu
najbliższej doby nie wolno uprawiać wzmożonego wysiłku fizycznego. Po zabiegu trzeba
dużo pić.
Kobiety mogą oddawać krew, co 3 miesiące, mężczyźni, co 2. W Krakowie
najwięcej jest krwi AB RH+, zaś najmniej 0 RH- i B RH-. Najbardziej
uniwersalnym dawcą jest osoba z grupą 0, ponieważ ta grupa pasuje do
wszystkich. Ważne są też antygeny, a raczej ich obecność. To jest główny czynnik,
który decyduje czy krew pasuje danej osobie (na przykład grupa 0 nie posiada
antygenów).
 |
| https://pixabay.com/pl/illustrations/oddawania-krwi-blood-odda%C4%87-krew-2783902/ |
Gdzie można oddać krew? W każdym województwie jest kilka punktów, w Małopolsce jest ich 16. W Krakowie działa Regionalne
Centrum Krwiodawstwa i Lecznictwa przy ulicy Rzeźniczej 11. Na stronie internetowej https://rckik.krakow.pl/ można śledzić aktualną sytuację w RCKiK – liczbę oczekujących na rejestrację, badanie lekarskie, oddanie krwi, i dostosować swoją wizytę do bieżącej sytuacji. Informacja jest aktualizowana co godzinę.
Jak można oddać krew w obecnych realiach? Z powodu pandemii zaostrzyły
się pewne ograniczenia i pojawiły się nowe, ale oddawanie krwi jest nadal
bezpieczne. Pandemia nie zmniejszyła zapotrzebowania na krew, a wręcz przeciwnie.
W związku z dyskwalifikacją pewnej liczby dawców nasza krew jest teraz
jeszcze bardziej potrzebna. Osoby będące na kwarantannie nie mogą uczestniczyć
w krwiodawstwie. Dawcy, którzy
oddadzą krew nie wiedząc, że są chorzy a u których w ciągu 14 dni służby medyczne wykryją COVID-19 (pozytywny
wynik testów laboratoryjnych) proszeni są o zgłaszanie tego faktu w RCKiK.
Więcej informacji można uzyskać na https://krwiodawcy.org/koronawirus/
Wiecie już prawie wszystko o krwiodawstwie. Dalej pozostaje jednak jedno
pytanie… Po co? Czy warto w ogóle podejmować się takiego wysiłku? Zdecydowanie
tak! Po oddaniu krwi poczujesz osobistą satysfakcję, spowodowaną tym, że komuś
pomogłeś. Jeśli jednak obchodzą cię jedynie zyski materialne, to jest coś i dla
ciebie. Po oddaniu krwi dostajemy zwolnienie z pracy/szkoły. Jest możliwość pokrycia kosztów dojazdu, otrzymać można posiłek regeneracyjny. W
niektórych miastach (na przykład w Krakowie i we Wrocławiu) po oddaniu pewnej
ilości krwi (15 litrów dla kobiet, 18 litrów dla mężczyzn) można ubiegać się o takie bonusy
jak bezpłatne przejazdy transportem publicznym, albo też o dodatkową, priorytetową
opiekę zdrowotną poza kolejnością.
Jesteście teraz uzbrojeni zarówno w potrzebną wiedzę, jak i motywację. Jedyne,
co pozostaję, to oddać krew, zachęcam, gdyż taki mały gest może uratować komuś
życie!
Mateusz Miliutin